zaterdag 24 december 2011

De stilte na Sarah - Håkan Nesser

Flaptekst:
Erik Steinbeck en zijn vrouw Winnie Mason zijn verhuisd naar Carmine Street in New York, nadat hun dochtertje Sarah is ontvoerd. Hij is een schrijver die al jaren geen roman meer heeft kunnen schrijven, zij een beeldend kunstenaar die alleen nog maar in staat is het moment van de ontvoering te schilderen. Terwijl Erik probeert te accepteren dat Sarah dood is, beweert Winnie dat ze nog leeft.
Dan gebeuren er vreemde dingen. Wat doet Winnie op straat en waarom ontkent ze dat ze daar was? Waarom wordt ze voor iemand anders aangezien? Erik blijft achter met veel vragen en gaat op zoek naar de antwoorden.

De stilte na Sarah - Håkan Nesser
Publicatiedatum: 2011
Originele titel: Maskarna på Carmine Street (2009)
Vertaling: Ydelet Westra
Uitgeverij: De Geus
ISBN:  90-445-1887-9 / 256 p.

BOB-score  4/5

Twee blinde wormen
Schrijver Erik Steinbeck geeft al acht weken lezingen door het hele land over zijn derde roman De horizon van de hovenier als hij door een jonge vrouw wordt aangesproken. Zij wil van hem weten of hij het gedicht in het boek zelf heeft bedacht. “Zes voet onder de grond, houden bij het dagkrieken twee blinde wormen halt” luidt een regel uit het gedicht. De vrouw sleept de schrijver mee naar haar appartement en laat hem in haar notitieboekje hetzelfde gedicht lezen. Een gedicht waarvan zij beweert dat ze het schreef voordat het boek van Steinbeck werd uitgebracht. Het gedicht dat Winnie Mason schreef in de nacht dat ze haar man verliet.
Deze vreemde ontmoeting leidt na verloop van tijd tot het huwelijk tussen de schrijver en de beeldend kunstenaar Winnie. Een huwelijk dat onvoorzien snel resulteert in de geboorte van een dochter, Sarah. Het leven van het echtpaar verloopt voorspoedig tot de verschrikkelijke middag waarop Sarah onder de ogen van Erik wordt meegenomen door een voor hem onbekende man in een groene auto.
De Zweedse schrijver Håkan Nesser is in Nederland vooral bekend door zijn tiendelige en verfilmde serie over commissaris van Veeteren uit het fictieve Maardam. Naast zijn series over van Veeteren en inspecteur Barbarotti die zal debuteren in 2012, schreef Nesser een aantal op zich zelf staande boeken waaronder De zomer van Kim Novak en nu De stilte van Sarah.
Na een moeizame periode besluit het echtpaar om naar New York te verhuizen. Door Nesser prachtig verwoordt in zijn openingszin: “We kwamen naar New York met vier volle koffers en twee lege harten.”
Het echtpaar is dan al behoorlijk van elkaar vervreemd. Winnie schildert op de loft van hun appartement en dwaalt door New York. Erik heeft een bibliotheek gevonden die hem de rust biedt om zijn gevoelens over de verdwijning van Sarah van zich af te schrijven.
Langzaam pelt Håkan Nesser de schil van de bittere vrucht af. Nesser, die zelf een periode in New York woonde, kruipt hierbij in het lichaam van zijn hoofdpersoon Steinbeck. Erik zelf is ervan overtuigd dat hun dochter niet meer leeft. Winnie die al eerder een kind verloor, wil zich niet gewonnen geven en is er zeker van dat Sarah nog wel leeft. Twee blinde wormen kruipen door The Big Apple. Winnie en Erik komen beiden in aanraking met een parapsycholoog die een boodschap heeft door gekregen. Vandaar raakt het verhaal in een stroomversnelling die snel tot een verrassende ontknoping leidt.

Nesser is een verhalenverteller van wereldklasse.

Meer Håkan Nesser op Blue Owl Books

maandag 19 december 2011

Grafteken - Arnaldur Indriðason

Flaptekst:
Op het met bloemen opgemaakte graf van de IJslandse vrijheidsstrijder Jón Sigurðsson wordt het naakte lichaam van een meisje gevonden. Waarom juist hier? Erlendur en zijn collega's staan voor een raadsel. Het slachtoffer was verslaafd aan heroïne. Dus beginnen Sigurður Óli en Elíngborg hun onderzoek in het drugsmilieu. Een spoor leidt naar de Westfjorden van IJsland, waar Jón Sigurðsson vandaan kwam. Bestaat er een verband? Het oplossen van deze zaak wordt pas echt delicaat als blijkt dat ook kopstukken uit de economische wereld tot de verdachten behoren.

Grafteken - Arnaldur Indriðason
Publicatiedatum: 2011
Originele titel: Dauðarósir (1998)
Vertaling: Adriaan Faber
Uitgeverij: Querido - Q
ISBN:  90-214-4136-5 / 252 p.

BOB-score  3/5

Vingeroefeningen
Op een met bloemen bedekt graf van een bekende IJslander wordt het ontklede en levenloze lichaam gevonden van een jonge vrouw. Een jonge zwaar verslaafde vrouw, zal later blijken. Het team van Erlendur gaat op zoek naar de achtergrond van het slachtoffer. Wie is zij?
Via zijn eigen verslaafde dochter Eva krijgt Erlendur achtergrondinformatie die hem samen met zijn collega Sigurður Óli richting het westen van het land stuurt.
Rechercheur Óli was zelf liever in Reykjavik gebleven en had wat meer tijd willen besteden aan de getuige BergÞóra die samen met haar onenight stand op zoek was naar een rustig plekje.
Bij zijn reis naar het westen wordt voor Erlendur duidelijk dat grote delen van de bevolking die afhankelijk waren van de visserij zijn verhuisd naar de hoofdstad omdat bij de herverdeling van de visquota een groot deel van de werkgelegenheid is verdwenen.
Bij nader onderzoek blijkt dat er een sluw masterplan is gehanteerd. Grote gebieden in de omgeving van de hoofdstad zijn goedkoop opgekocht en hier heeft veel woningbouw plaatsgevonden. Om bewoners te krijgen zijn de visquota opgekocht waarmee de werkgelegenheid terugliep en een gedwongen migratie op gang kwam.
Het onderzoeksteam komt steeds meer te weten over de verslaafde jonge vrouw en het wordt duidelijk dat ze een woning deelde met een jeugdvriend. Deze jongeman Janus vindt het moeilijk te verkroppen dat zijn vriendin Birta de vernieling in is geholpen door drugshandelaren en pooiers. Janus richt zijn pijlen op Herbert die Birta regelmatig van drugs en klanten voorzag. Deze kleine crimineel heeft op zijn beurt contact met de machtige zakenman Kalman. Een zakenman die zich onaantastbaar waant.
Indriðason legt in dit boek, het tweede uit de reeks over zijn vaste IJslandse speurder, de vinger op de zere plek waarbij het platteland ontvolkt en samentrekt in de grote steden met alle problematiek en criminaliteit die hierbij komt kijken. Het boek stamt uit 1998 en ook dan al zie je kleine groepen zakenmensen die zichzelf enorm verrijken over de ruggen van grote groepen landgenoten.
Grafteken en het debuut Maandagskinderen lijken nog vingeroefeningen voor Arnaldur Indriðason. De verhaallijn blijft redelijk eenvoudig en direct, zijn personages zijn nog wat extreem in hun uitingen en minder gelaagd dan in de volgende romans. Vingeroefeningen wellicht maar wel zeer geslaagde want voor de twee volgende boeken Noorderveen en Moordkuil ontving Indriðason twee jaar achter elkaar de prijs voor beste Scandinavische misdaadroman. Een huzarenstukje dat geen enkele schrijver heeft kunnen evenaren.

Indriðason is een klasse apart!

Meer Arnaldur Indriðason op Blue Owl Books

zondag 18 december 2011

Val dood - Jens Lapidus

Flaptekst:
De erfenis wordt doorgegeven. Van vader op dochter. Van zus op broer. De attitude, de eer, de macht. Bloedgeld, ongeacht waar het vandaan komt, wordt witgewassen - mits de juiste persoon wordt gevonden. JW heeft zijn tijd in de gevangenis goed besteed en zint op een grootse comeback. Jorge is zijn nieuwe, saaie bestaan als verkoper van lattes en cappuccino"s al spuugzat. Het luxeleventje lonkt als hij zijn laatste grote deal aan het plannen is. Dit keer gaat het om serious shit, schunnig veel geld. Maar een undercoveragent is diep doorgedrongen in de Stockholmse onderwereld en komt dichterbij. Dichter bij Jorge. Dichter bij JW. Op hetzelfde moment blijkt dat iemand het op de Godfather zelf heeft gemunt, Radovan Kranjic. Want hoe zou het zijn als Radovan is uitgeschakeld? Wie wordt dan de nieuwe koning van Stockholm - of koningin? De technieken varieren: bescherming, beroving, coke, pooieren... Maar de jacht op geld gaat door en het verlangen naar macht en een zorgeloos leventje op een warme, zonnige plek wordt sterker. Het doel? Snel geld, life deluxe.

Val dood - Jens Lapidus
Publicatiedatum: 2011
Originele titel: Livet deluxe (2011)
Vertaling: Jasper Popma
Uitgeverij: AW Bruna
ISBN:  90-229-9456-2 / 431 p.

BOB-score  4/5

Nemen of genomen worden
De Zweedse strafrechtadvocaat Jens Lapidus heeft zijn klus geklaard. Met Val dood levert hij het derde deel af van de zeer succesvolle Stockholm-trilogie waarvan inmiddels het eerste deel is verfilmd. Een drieluik over de onderbuik van de Zweedse samenleving bekeken door de ogen van de crème de la crème van crimineel Stockholm. Lapidus gebruikt in Val dood dezelfde verhaalstructuur als in de vorige twee delen waarbij de lezer drie verhaallijnen gepresenteerd krijgt vanuit het perspectief van drie personages.
De eerste rode draad is die van de Latino Jorge, die we nog kennen als coke-dealer uit Snel geld. J-boy is de brave belastinggeld betalende eigenaar geworden van een koffieshop die zijn dagen slijt met het tappen van espresso’s en latte machiatos. Maar Jorge wil meer uit het leven halen, hij wil zijn grote slag slaan met zijn homies. Een waardetransport overvallen en vervolgens met koffers vol met geld vertrekken en genieten in Thailand. Althans dat is het plan waarmee hij volop bezig is.
Inspecteur Martin Hägerstrom heeft zijn wortels in de gegoede burgerij van Stockholm en kan beschikken over voldoende financiële middelen. Martin gaat door een moeilijke periode want zijn vader is recent overleden en zijn vrouw Anna is er vandoor gegaan met hun geadopteerde zoon Pravat. Hij heeft beiden al meer dan een jaar niet gezien. Commissaris Torsfjäll heeft wel een klus voor Martin. Een undercoveroperatie in de gevangenis waar hij als corrupte bewaarder een band moet aanknopen met Johan Westlund, beter bekend als cocaïneleverancier van de jetset JW. Na een aantal jaar detentie staat JW op het punt te worden vrijgelaten en de politie zou graag willen weten hoe de witwaspraktijken van deze wonderboy in elkaar steken.
Radovan Kranjic is de grote baas van de Joego-maffia. Wanneer hij wordt omgebracht valt er een machtsvacuüm en begint de strijd over wie het voor het zeggen krijgt in Stockholm. Stefanovic heeft het plan opgevat om het imperium over te nemen maar Radovans dochter Natalie laat zich niet zo maar aan de kant zetten. Zij heeft van haar vader de opdracht gekregen om de zaak voort te zetten. Een tweestrijd die niet onopgemerkt blijft en waar er maar één winnaar uit de bus kan komen.
In Val dood keren twee hoofdrolspelers Jorge en JW uit het eerste deel Snel geld terug met dezelfde drijfveer. Makkelijk veel geld verdienen voor een rijk en luxe leven. Niet vervallen in een saai en doorsnee burgerleven maar bivakmutsen op en op jacht naar die donkere geldkoffers stampvol vijfhonderdjes. Nemen of genomen worden lijkt het credo dat niet alleen wordt toegepast door de dark force.
Advocaat Lapidus kent zijn criminele pappenheimers door zijn werk bij justitie. Met de Stockholm-trilogie geeft hij een nieuwe impuls aan de Zweedse thrillers door het perspectief van de criminelen te kiezen en naadloos aan te sluiten bij het taalgebruik van de verschillende milieus. Straattaal die op een onnavolgbare manier door Jasper Popma is omgezet in een Nederlandse variant.  In navolging van zijn voorbeeld James Ellroy sproeit Lapidus zijn mitrailleurtaal over het publiek uit. Taal verrijkt met nodige humor en zelfkennis: “gozers met zelfvertrouwen klasse A overschatten zichzelf nog erger dan Zwedo’s hun nationale voetbalteam.” Korte hoofdstukken boordevol spanning en wisselend perspectief houden de lezer aan het boek gekluisterd. Na deze trilogie blijft het verlangen naar meer thrillers van de hand van Lapidus.  In 2012 verschijnt de literaire strip Stockholm Zuid van Jens Lapidus in onderlinge samenwerking met de bekende illustrator Peter Bergting.

Val dood is de kroon op een magistrale trilogie.

zondag 11 december 2011

Voor ik ga slapen - S. J. Watson

Flaptekst:
Christine wordt s ochtends wakker in een vreemd bed, in een vreemd huis, naast een man die ze niet kent. Ze herinnert zich niets van wat er die nacht is gebeurd en besluit snel haar kleren aan te trekken en naar huis te gaan. Maar dan ziet ze zichzelf in de spiegel. Christine herkent zichzelf niet: ze is veel ouder dan ze dacht.De man vertelt haar dat hij Ben heet en dat ze al tweeentwintig jaar getrouwd zijn. Dat ze in haar eigen huis is. En dat haar geheugen jaren geleden is aangetast door een ernstig ongeluk. Elke nacht als Christine gaat slapen worden haar herinneringen gewist. Elke ochtend opnieuw moet iemand haar vertellen wie ze is.

Voor ik ga slapen - S. J. Watson
Publicatiedatum: 2011
Originele titel: Before I Go to Sleep (2011)
Vertaling: Caecile  de Hoog
Uitgeverij: Anthos
ISBN:  90-414-1724-9 / 332 p.

BOB-score 4/5

Stel dat je elke morgen wakker wordt in een bed naast iemand die je niet kent in een voor jou onbekende kamer. Wanneer je in de spiegel kijkt zie je een gezicht dat er twintig jaar ouder uitziet dan het beeld dat je van je zelf hebt. Van de persoon die naast je ligt hoor je dat je al meer dan twintig jaar met hem getrouwd bent en dat je last hebt van de gevolgen van een auto-ongeluk. Na iedere nacht slaap zijn je herinneringen verdwenen.
Elke morgen van Christine Lucas begint op deze manier; waar ben ik en wie is die man naast mij?
Debuterend schrijver S. J. Watson komt uit Engeland en maakt met dit boek Voor ik ga slapen een droomstart.  Na een cursus romanschrijven levert hij een boek af dat aan meer dan dertig landen is verkocht en zal worden verfilmd. Hoewel het uitgangspunt, wakker worden in een onbekende omgeving zonder herinneringen, niet nieuw is weet Watson zijn verhaal fraai op te bouwen. Langzaam komen we meer over Christine te weten als haar behandelend arts haar laat opschrijven wat ze doet en wat ze zich herinnert. Het iedere ochtend lezen van deze herinneringen opent deuren naar nieuwe herinneringen. Haar man Ben weet echter niet dat Christine een dagboek schrijft. Op een van de eerste pagina’s heeft ze waarschijnlijk niet voor niets geschreven: ‘Ben is niet te vertrouwen.’
Een bijzonder debuut, fraai uitgewerkt en opgebouwd. Werd door de VN Detective & Thrillergids bekroond met vijf sterren.

zondag 4 december 2011

De raven - Vidar Sundstøl

Flaptekst:
Na de noodlottige jachtpartij met zijn broer houdt Lance zich schuil in een zelfverkozen ballingsoord. Hij is de enige die weet dat er een onschuldige is opgepakt voor de moord op een Noorse toerist. Dan vertelt zijn ex-schoonvader hem hoe belangrijk dromen zijn in de cultuur van de Ojibway-indianen. Lance leert open te staan voor de droomwereld en komt daardoor de echte moordenaar op het spoor. Bij zijn speurtocht wordt hij terzijde gestaan door Chrissy, de eigenzinnige tienerdochter van zijn broer. Maar om de zaak echt op te lossen en zijn leven weer op de rails te krijgen zal hij eerst moeten afrekenen met de traditie die zijn familie al generaties lang in een wurggreep houdt: liegen en verzwijgen.

De raven - Vidar Sundstøl
Publicatiedatum: 2011
Originele titel: Ravnene (2011)
Vertaling: Carla Joustra & Lucy Pijttersen
Uitgeverij: Anthos
ISBN:  90-414-1544- 0 / 288 p.

BOB-score 3/5

Fatale nacht te lang uitgesponnen
Met het verschijnen van De raven heeft de Noorse schrijver Vidar Sundstøl zijn drieluik, de Minnesota-trilogie, afgerond. Voor wie de eerste twee delen niet gelezen heeft, volgt hier het verhaal tot nu toe in een notendop. Politieman Lance Hansen ontdekt aan de oever van het Lake Superior het lichaam van een jonge Noorse toerist die op een bloederige manier aan zijn eind is gekomen. Hoewel het officiële onderzoek leidt tot de aanhouding van een jonge verslaafde Ojibway-indiaan heeft Lance zo zijn bedenkingen. Hij verdenkt zijn eigen broer Andy en na een ijzingwekkende jachtpartij in de dichte bossen denkt hij het zeker te weten. Wat deed zijn broer anders in de nacht van de moord vlak bij het plaats delict? Na een periode van bezinning waarin hij zijn familie vertelt dat hij op reis is naar Noorwegen, keert Lance terug met de intentie om deze zaak voor eens en voor altijd op te lossen. Jammer genoeg heeft hij geen idee hoe hij dit moet aanpakken.
Zijn voormalig schoonvader Willy Dupree die in het Grand Portage indianenreservaat woont heeft wel een idee hoe Lance in contact kan komen met de geest van Swamper Caribou. Een kwestie van vasten en vervolgens zal hij in zijn dromen de antwoorden krijgen die hij zoekt. Verder krijgt de politieman nog het praktische advies om op zoek te gaan naar een vrouw. Meer aansporing heeft Lance eigenlijk niet nodig om weer contact te zoeken met zijn jeugdliefde Debbie Ahonen die na een uitstapje naar het warme Californië weer is teruggekeerd naar de ijzige kou van Minnesota.
Wie is verantwoordelijk voor de moord op de jonge Noor Georg Lofthus, neergeslagen met de honkbalknuppel van zijn broer Andy, vlakbij Baraga’s Cross, de plek waar ook medicijnman Swamper Caribou in de negentiende eeuw een fatale ontmoeting had met een oud-familielid van Lance? Wat is er toch aan de hand met zijn familie? Zit het geweld in de Scandinavische genen gebakken? Samen met zijn nicht Chrissy komt Lance dichter bij de oplossing, waarbij het uiteindelijk Swamper is die de laatste aanwijzing verstrekt.
Voor het eerste deel Land van dromen uit deze trilogie dat zich in zijn geheel afspeelt in Minnesota kreeg Vidar Sundstøl de prijs voor beste Noorse misdaadroman. Een thriller met een open einde waarbij wel een dader voor een moord wordt opgepakt maar waarbij politieman Lance Hansen sterke twijfels heeft.  In het tweede deel De doden speelt de bekroonde schrijver met de twee broers die gezamenlijk op hertenjacht gaan in de verstilde bevroren bossen. Het laatste paneel van het drieluik schetst uiteindelijk de waarheid over de fatale nacht bij Baraga’s Cross waarbij Sundstøl nog een paar plotwendingen achter de hand heeft gehouden.
De Minnesota-trilogie is geen standaard serie Scandinavische misdaadromans. Geen diepgravende maatschappijkritiek maar wel het typische trage verteltempo en gedetailleerde aandacht voor de natuur. Sundstøl speelt met zijn personage Lance Hansen. Laat hem wroeten in het verleden van zijn familie en laat hem nadenken over zichzelf als onderdeel van deze familie.  Jammer genoeg kiest de  schrijver er niet voor om het personage van Andy verder uit te diepen en inzicht te geven in zijn gedachtewereld en drijfveren. Hier had een drieluik zich uitstekend voor geleend. Wat nu overblijft is het gevoel van een goede thriller die iets te veel is uitgesponnen, uit elkaar is getrokken en uiteindelijk verdeeld over drie boeken.   

Meer Vidar Sundstøl op Blue Owl Books